Goed om te weten:
De Belastingdienst heeft een BelastingTelefoon voor nabestaanden: 0800 - 235 83 54 (gratis). Daar kunnen ze je verder helpen.
Erfbelasting en belastingaangifte na overlijden
Krijg je een erfenis, dan moet je daar misschien erfbelasting over betalen. En misschien moet je de aangifte inkomstenbelasting doen voor de overledene. Lees welke belastingzaken er bij een overlijden spelen.
Wat is erfbelasting en wat zijn successierechten?
Erfbelasting is de belasting die je betaalt over de erfenis die je hebt gekregen, als je tenminste meer geld ontvangt dan het bedrag waar een vrijstelling voor geldt. Erfbelasting werd vroeger successierechten genoemd. Deze twee begrippen betekenen dus hetzelfde.
Wie moet erfbelasting betalen?
Je moet erfbelasting betalen als degene die is overleden:
- In Nederland woonde of
- Nederlander was en korter dan 10 jaar buiten Nederland woonde
Of je vervolgens ook echt belasting moet betalen, hangt af van de hoogte van het bedrag dat je erft en van jouw relatie met de overledene. Er zijn per erfgroep vrijstellingen, dus als het bedrag binnen die vrijstelling valt, hoef je uiteindelijk niets te betalen.
Wie erven er volgens het erfrecht (zonder testament)?
- de echtgenoot of geregistreerd partner en kinderen. Of kleinkinderen als een kind al eerder is overleden
- ouders, broers en/of zussen. Of neven/nichten als broer en/of zus al eerder is overleden
- grootouders
- overgrootouders
Is er in de ene groep geen erfgenaam meer? Dan volgt de groep erna.
Goed om te weten: Is er geen testament waarin het anders is geregeld, en overlijdt een van de ouders, dan krijg je als kinderen niet direct je erfdeel. Deze vordering is pas opeisbaar als beide (stief)ouders zijn overleden. De overgebleven ouder of stiefouder kan zelf bepalen wat er met het kindsdeel gebeurt tijdens het leven. De (stief)ouder betaalt wel de erfbelasting. De kinderen hoeven de erfbelasting over hun kindsdeel (of wat daarvan over is) pas te betalen als de laatste (stief)ouder is overleden.
Vrijstellingen erfbelasting
Hoe hoog de vrijstelling voor de erfbelasting is, verschilt per jaar en hangt af van je relatie met de overledene. Erf je bijvoorbeeld als dochter van je moeder, dan betaal je minder belasting dan wanneer je als nicht van je tante erft. Ben je geen bloedverwant of partner van degene die aan jou een erfenis heeft nagelaten, dan betaal je het hoogste tarief.
Bekijk de vrijstellingen op de site van de Belastingdienst
| Relatie met overledene. Je bent: | Bedrag vrijstelling 2023 |
|---|---|
| Partner | € 723.526 |
| Kind of kleinkind of pleeg- of stiefkind | € 22.918 |
| Ouder | € 54.270* |
| Kind met een beperking | € 68.740 |
| Andere erfgenaam | € 2.418 |
* Erven beide ouders? Dan is de vrijstelling voor hen samen € 54.270
Bron: De Belastingdienst
Aangifte erfbelasting
De Belastingdienst stuurt een brief over de aangifte naar 1 van de erfgenamen, meestal de partner of het oudste kind van de overledene. In de brief staat hoe je aangifte erfbelasting doet en wanneer de aangifte binnen moet zijn. Is er een executeur of notaris gemachtigd om de aangifte erfbelasting in te vullen? Dan krijgt die de brief.
Erf je meer dan de vrijstelling? Doe dan sowieso aangifte, want dan moet je erfbelasting betalen.
Ontvang je meer geld dan de vrijstelling?
Als je meer erft dan de vrijstelling, dan betaal je belasting. De belasting betaal je vanaf het bedrag van de vrijstelling, dus niet over het hele bedrag dat je erft. Ontvang je flink meer dan de vrijstelling, dan gaat het percentage belasting dat je moet betalen omhoog.
In 2023 (de cijfers worden elk jaar aangepast) gelden deze tarieven:
- voor partners en kinderen 10% over de eerste € 138.641 boven de vrijstelling en 20% over het bedrag daarboven.
- voor kleinkinderen, achterkleinkinderen: 18% over de eerste € 138.641 boven de vrijstelling en 36% over het bedrag daarboven.
- voor andere erfgenamen 30% over de eerste € 138.641 boven de vrijstelling en 40% over het bedrag daarboven.
Voorbeeld erfbelasting
Marie erft in 2023 € 25.000 van haar vader. Over de eerste € 22.918 betaalt ze geen belasting, want daarvoor geldt de vrijstelling. Over € 2.082 moet ze wel belasting betalen, namelijk 10%. Ze moet dus afgerond € 208 aan erfbelasting betalen.
Rekenhulp
Wil je weten wat je kunt verwachten, vul dan de Rekenhulp erfbelasting in op de site van de Belastingdienst.
Aangifte inkomstenbelasting doen voor de overledene (F-formulier)
Je krijgt ook met de Belastingdienst te maken als je de aangifte inkomstenbelasting moet doen voor degene die is overleden. Als de overledene de jaren voor zijn of haar dood aangifte heeft gedaan, ontvang je als nabestaande een F-formulier.
Heb je het F-formulier niet automatisch ontvangen? Vraag dan na of dat klopt. Het betekent namelijk niet altijd dat je geen aangifte hoeft te doen.
Aangifte in het jaar van het overlijden
Met het F-formulier doe je aangifte voor de overledene over het jaar dat hij of zij is overleden. Als je tot het overlijden fiscaal partner was met de overledene, kun je er voor kiezen om het hele jaar van overlijden nog als fiscale partners aangemerkt te worden. In dat geval moet je zelf ook op papier aangifte doen met een P-formulier. Kies je hier niet voor? Dan kun je digitaal aangifte doen. De voor– en nadelen hiervan kun je vinden op de website van de Belastingdienst.
Aangifte in het jaar vóór het overlijden
Moet je ook nog aangifte doen over het jaar vóór het overlijden? Dan moet dat met het P-formulier. Dit kan digitaal als je een nabestaandenmachtiging hebt. Meer informatie over deze machtiging op de site van de belastingdienst. Heb je geen nabestaandenmachtiging, dan moet het op papier. Als je het hele jaar de fiscale partner van de overledene was, dan kun je voor jezelf je aangifte wel digitaal doen.
Voorlopige aanslag
Krijg je een voorlopige aanslag voor degene die is overleden? Zet deze dan stop of pas hem aan. Ook als je de fiscale partner bent van de overledene en je krijgt een voorlopige aanslag, is het handig om deze aan te passen. Heb je vragen hierover, neem dan contact op met de Belastingdienst.
Toeslagen
Kreeg de overledene of kreeg je samen met de overledene toeslagen? Bekijk dan of je deze moet stopzetten of voor jezelf opnieuw moet aanvragen. Ook daarvoor kun je met vragen bij de Belastingdienst zelf terecht.
Geldzaken na overlijden
Is een dierbare overleden? We helpen je graag als je geldzaken na een overlijden moet regelen.
Checklist voor nabestaanden
Als een naaste is overleden, moet je vaak veel regelen. Deze checklist helpt je op weg.
Pagina laatst aangepast: 21 september 2023