Cybercrime: jongeren vaak de dupe van digitale oplichting

Oplichters misbruiken jouw bankgegevens, je bankrekening of pasje om geld van je te stelen. Dat doen ze bijvoorbeeld met nepberichten via e-mail, SMS, WhatsApp of QR-code (phishing). Maar ook digitale oplichting via bijvoorbeeld websites als Marktplaats (bij het kopen van concertkaartjes, spelcomputers en zo) is erg populair.

Phishing

Oplichters lokken je via bijvoorbeeld een sms, mail of brief naar een valse (bank)website, die een kopie is van de echte website. Daar moet je bijvoorbeeld inloggen met je inlognaam en wachtwoord of je creditcardnummer. Hierdoor krijgt de crimineel de beschikking over je gegevens. En daarmee kan ie bijvoorbeeld geld van je rekening halen of iets betalen via jouw rekening.

Voorbeeld cybercrime

‘Ik kreeg deze SMS van de ‘Belastingdienst’. Mijn moeder adviseerde me te bellen met de Belastingdienst. Het bleek nep te zijn! Zij sturen nooit dit soort berichten via SMS. Achteraf zag ik dat de link ook niet beveiligd was: http in plaats van https. ‘

Tineke, 20 jaar

Een nepadvertentie op Marktplaats

Zo herken je die:

Te mooi om waar te zijn: een zeer lage prijs.
Ophalen is veiliger. Het is verdacht als ophalen niet mogelijk is. Of als het wél mogelijk is, maar de verkoper erg afgelegen woont.
Is iemand nog maar één dag actief met slechts 1 of 2 andere dubieuze advertenties, wees dan extra alert. Andersom geldt ook: is iemand al jarenlang ‘actief’ op Marktplaats, dan kan dit account gehackt zijn of een slapend account waar nog nooit mee gehandeld is.
Let op de sterrenrating: staat die er niet? Wees dan extra voorzichtig.

Contact en betalen: doe het veilig

Stuur nooit een foto van je identiteitsbewijs, bankafschrift of bankpas naar een (ver)koper. Ook niet als de andere partij zelf eerst een kopie stuurt.
Als opsturen praktischer is, betaal dan liefst met PayPal of de Marktplaats-dienst ‘Gelijk Oversteken’. Je betaalt daarvoor transactiekosten, maar krijgt in veel gevallen wel je geld terug als de bestelling niet wordt geleverd.
Ga nooit in op verzoeken van particulieren om 1 cent over te maken.
Wil de verkoper je laten betalen via een 'betaalverzoek-linkje'? Let dan op dat de link begint met ‘https’ of ‘SNS’.

Laat je bankrekening niet gebruiken

Criminelen krijgen het geld van hun slachtoffers liefst niet op hun eigen bankrekening. Daarmee zouden ze wel heel makkelijk opgespoord kunnen worden. Daarom zijn ze op zoek naar bankrekeningen die ze wél veilig kunnen gebruiken. Bijvoorbeeld die van jou!

Zo werkt het

Iemand vraagt of hij je bankrekening en pinpas even mag gebruiken. Bijvoorbeeld omdat zijn eigen rekening zogenaamd tijdelijk geblokkeerd is. Als bedankje krijg jij dan een mooi geldbedrag. Trap er niet in! Want eigenlijk wordt je bankrekening gebruikt om gestolen geld op te zetten. Je wordt gebruikt als ‘geldezel’. Omdat je het vrijwillig toestaat ben je in feite medeplichtig.

Grote gevolgen

Word je strafrechtelijk vervolgd? Als de rechter oordeelt dat je schuldig bent, kunnen de gevolgen groot zijn. Je moet bijvoorbeeld het doorgesluisde geld terugbetalen. En je wordt geregistreerd in een register van financiële instellingen, waardoor je vaak jarenlang geen lening of hypotheek kunt krijgen en geen rekening kunt openen.

Afvinken!

Vertrouw je een bericht niet helemaal? Klik niets aan en geef nooit je gegevens door. Houd je bankzaken veilig.
Heb je een valse sms of whatsapp-bericht namens ‘SNS’ gekregen? Laat het ons weten.
Laat niemand je bankrekening of pasje ‘even’ gebruiken.