Waarom is het eigenlijk erg dat starters geen huis kunnen kopen?

Voor starters zijn er veel beren op de weg: de huizenprijzen zijn hoog, de doorstroming te beperkt en het aanbod van betaalbare woningen onvoldoende. Zelf hebben de starters vaak onvoldoende spaargeld en geen vaste baan. Vervolgens kunnen ze ook nog eens niet concurreren met huiseigenaren die hun woning met winst hebben verkocht en volop kunnen meebieden in de huidige markt. Meer en betaalbare woningen bouwen is belangrijk. Dat geldt ook voor het stimuleren van de doorstroming en het vergroten van financieringsruimte. Maar er is meer nodig als we het vliegwiel van vermogensopbouw voor starters echt aan willen krijgen en houden.

Vermogensopbouw heeft een vliegwiel in zich: als je al vermogen hebt, gaat het gemakkelijker om meer op te bouwen. De eerste stap is een huis kopen en dit met winst verkopen. De groep die deze eerste stap normaal gesproken zou moeten zetten, blijft nu in dure huurhuizen zitten. Jaren later concurreren ze met mensen die wèl al vermogen en daarmee een betere onderhandelingspositie hebben. Vermogensongelijkheid neemt toe.

Het afschaffen van de overdrachtsbelasting geeft starters meer financieringsruimte. Het vliegwiel komt in beweging. Maar stopt als er niet harder aan gedraaid wordt.

Om het vliegwiel door te laten draaien, is meer nodig. Banken kunnen daarbij helpen. Zij spelen een belangrijke rol bij het bieden van meer financieringsmogelijkheden. Zij zullen een passend antwoord moeten vinden voor de situatie van starters, zoals het makkelijker krijgen van een hypotheek zonder vaste baan. De Arbeidsmarktscan is een voorbeeld van vernieuwing. De scan kijkt, naast de huidige contractvorm, ook naar het arbeidsmarktperspectief. Ook kunnen banken starters adviseren hoe hun spaarpot te vullen. Met gedragsinzichten als basis voor dit advies, zoals bijvoorbeeld flexibel sparen, wat een gevoel van ruimte kan geven in de benauwde situatie van flexibel inkomen en hoge huur.

Alleen als bouwers bouwen en de overheid samen met banken een helpende hand reikt, maakt het vliegwiel van vermogensopbouw voor de starter steeds meer vaart. En let wel: financieel welzijn van starters is niet alleen een gezamenlijke zorg, het bepaalt onze toekomst.